Bebeklere Verilmemesi Gereken Gıdalar Hangileridir?
Bebekler büyüdükçe ve gelişme evrelerini geçtikçe, onların beslenme ihtiyaçları da önemli ölçüde değişmektedir. Bağışıklık sistemi gelişmektedir ve bu süreçte verilen gıdaların niteliği büyük bir öneme sahiptir. Doktorunuzun yönlendirmesi ile ilk dört ile altı ay boyunca anne sütü ve/ya formül mama, bebeğinizin sindirim sistemi için en uygun besin kaynağıdır. Ancak, dört ila altıncı aydan sonra ek gıda ile beslenerek olgunluğa erişir; bu dönemi bebeğiniz ve doktorunuzla beraber keşfederek miniğinize yeni tatlar ve besinler sunma zamanı gelir.
Bu sürecin her aşamasında dikkatli olunması gereken çok önemli bir konu, bebeklere verilmemesi gereken gıdaların neler olduğudur. Yanlış besinler bebeğinizin sağlığını olumsuz etkileyebilir, alerjik reaksiyonlara yol açabilir veya sindirim sorunlarına neden olabilir. Ek gıda ile dördüncü-altıncı ayda tanıştırabilir ve belirli gıdaları dikkatle seçerken, hangi gıdaların bebekler için zararlı olduğunu bilmek önemlidir.
Bebeklerin sindirim sistemine uygun olmayan ve sağlığı tehdit edebilecek gıdalar hakkında bilgi vereceğiz. Böylece, bebeğiniz için en güvenli ve sağlıklı besin seçeneklerini daha iyi değerlendirebilirsiniz.
1 Yaş Öncesi Tüketilmemesi Gereken Besinler
Eğer 1 yaşındaki bebeğinizin sağlıklı beslenmesine katkıda bulunabileceğinizi düşünüyorsanız, aslında bebekler için uygun olmayan bazı besinler bulunmaktadır. Bazı besinler bebeklerde alerjik reaksiyonlara yol açabilir ve bazıları ise sağlıklı bir beslenme programı için uygun değildir.
6. Sonraki aylarda, bebeğinizin beslenme düzenine dikkat etmek önemlidir. Doğal ve sağlıklı besinler tercih etmelisiniz, örneğin taze mevsim sebzeleri öncelikli olurken şekerli ya da tuzlu gıdalardan kaçınmalısınız.
Süt ürünleri ve büyük parçalı gıdalar, 1 yaş altındaki bebekler için uygun değildir. Çiğ balık ve et gibi gıdalar da bebeğinizi tehlikeye atabilir. Gelecekte, bebeğinizin daha sağlıklı bir birey olabilmesi için beslenme alışkanlıklarını teşvik etmek önemlidir.
Bu besin maddeleri tam olarak hangileridir, gelin birlikte detaylıca inceleyelim.
Yumurta Beyazı
Yumurta beyazı, bebek beslenmesi için son derece önemlidir. Anne sütünden sonra, bebekler için önemli bir besin olan yumurta beyazı, en kaliteli protein kaynaklarından biridir. Ancak, 1 yaşından önce tüketilmemesi gereken besinler arasındadır. Çünkü yumurta beyazı, yüksek alerji potansiyeline sahip besindir ve bu nedenle bebeklerin beslenmesine 1 yaşından önce eklenmemesi önerilir.
Alerji durumu olmayan bebeklerde dahi, çok erken yaşlarda yumurta beyazı eklenmesi riskli olabilir. Bu yüzden, bebeklerin beslenme programlarında, doktor tavsiyesi olmadan yumurta beyazı kullanılmamalıdır.
Bebeklerin sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişebilmeleri için beslenme programlarının titizlikle hazırlanması gerekmektedir. Bu nedenle, yumurta beyazı gibi potansiyel alerjik reaksiyonlara neden olabilecek besinlerin, bebeklerin gelişimine uygun zamanlarda eklenmesi önemlidir. Bu konuda doktorların önerileri dikkate alınmalı ve bebeklerin beslenme programları buna göre düzenlenmelidir.
Bal
1 yaş öncesi tüketilmemesi gereken besinler arasında bal bulunmaktadır. Clostridium botulinum sporlarını içerdiği için, bebeğe bir yaşından önce verilmemesi gereken ilk şey olarak karşımıza çıkar. Bakteriyel sporlar, bebeğin sindirim sisteminde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilecek şekilde yayılabilir. Bundan dolayı, henüz yeterince gelişmemiş olan bebeğin bağışıklık sistemi göz önüne alındığında, olası risk taşıyan besinleri tüketmekten kaçınmak en doğru yaklaşım olacaktır.
Deniz Ürünleri
Deniz mahsulleri, özellikle balık, sağlık açısından birçok yarar sağlayabilecek omega-3 açısından zengin besinlerdir. Dip değil sığ su balıkları, kontrollü şekilde yetiştirilmiş somon ve çipura gibi balıklarla hamsi gibi denizlerimizin lezzetleri bebeklerin beslenme ihtiyaçları için büyük önem taşımaktadır. Dip balıklarında, kontrolsüz yetiştirilen ve ticareti yapılan balıklarda ağır metaller bulundurabileceğinden dolayı alerjik reaksiyon riski taşıyabilir.
Kafein
1 yaş öncesi tüketilmemesi gereken besinler arasında yer alan kafein, çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Kafein, merkezi sinir sistemini uyararak uyku düzenini bozabilir ve çocuklarda huzursuzluk, sinirlilik gibi davranış değişikliklerine neden olabilir. Kahve, çay, kola gibi içeceklerde bulunan bu uyarıcı madde, çocukların metabolizmaları tarafından yavaşça işlenir ve vücutlarına zararlı olabilir. Bu içeceklerle bebeğiniz 1 yaşında değil çok çok daha sonra tanışırsa çok daha iyidir.
Tuz ve Şeker
Bebeklerin bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmemiş olduğundan, tuz ve şeker gibi besinlerin sindirimi ve metabolizması zor olabilir. Sağlıklı bir şekilde büyüyebilmeleri için bu besinlerden uzak durulması önemlidir. Uzmanlar bebeklerin beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için anne sütü veya özel formüllerin tercih edilmesi konusunda uyarıda bulunmaktadır. Tuz ve şeker gibi besinleri bebeklerin diyetinden çıkarmak, onların sağlıklı bir yaşam sürmelerine ve gelecekteki sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olacaktır. Günümüzde şeker üzerine çok durulmaktadır ama tuz özellikle 1-2 yaşın altındaki bebeklerde böbreklerine ekstra yük demek olduğu için özellikle tüketilmemelidir.
İnek ve Keçi Sütü
Bebeklerin sindirim sistemi henüz yeterince olgunlaşmamıştır ve inek ve keçi sütündeki proteinler ve laktoz bebeklerin sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Bebeklerin ilk yaşlarında anne sütü veya formül mama tercih edilmelidir. İnek ve keçi sütleri alerjik reaksiyonlara yol açabilir, bu sebepten dolayı bebeklerin inek ve keçi sütüne karşı alerjisi olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Bebeklerin sağlıklı bir büyüme süreci geçirmeleri için, beslenme uzmanı veya doktor tavsiyesi doğrultusunda hareket etmek önemlidir. Keçi sütü de inek sütü ile benzer alerji yapabilecek bileşenlere sahip olabileceği için dikkat edilmelidir.
Rafine Gıdalar
Rafine gıdalar, içerdikleri katkı maddeleri ve yüksek miktarda işlenmiş yağ ve şeker nedeniyle sağlıksız besinler olarak değerlendirilmektedir. Cips, tuzlu kuruyemişler, atıştırmalık çubuk krakerler, ice-tea, kola, meyve suyu içermeyen içecekler, hazır kekler, organik bebe bisküvileri ve krakerleri dışındaki tüm bisküvi ve krakerler, pastane ya da market dondurmaları, çocuklar için de üretilmiş olsa her türlü jelibon ve şekerleme, çikolata oranı düşük çikolata ve kakaolu ürünler olarak sayılabilecek bu tür gıdaların aşırı tüketimi obezite, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle 1 yaş öncesi tüketilmemesi gereken besinler arasında yer alan rafine gıdalar, bebeklerin gelişimini olumsuz etkileyebilir ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Beslenme uzmanları, bebek ve çocukların sağlıklı bir şekilde büyüyebilmeleri için doğal ve taze besinleri tercih etmeleri konusunda hemfikirdir. Hazır gıdaların yerine evde hazırlanan taze sebzeler, meyveler ve protein kaynakları gibi besinler tercih edilmelidir.